بازار آهن در انتظار تصمیمات زیربنایی و غیرمقطعی

تحلیل تجار بازار آهن از تحولات سال گذشته‌ - با وجود تلاش‌هایی که سال گذشته در جهت نظارت بر بازار آهن صورت گرفت، اما از نظر بسیاری از فعالان بازار و تجاری که به خصوص در معاملات بورس فعالیت دارند‌، این نظارت‌ها در بسیاری از مواقع به ضرر بازار و کشف قیمت‌های شفاف منجر شد‌.

منیژه حیاتی

علت تحلیل مذکور این است که در اکثر مواقع دستورالعمل‌های صادر شده تنها در یک محدوده زمانی کوتاه بازده داشت و تداوم اجرای آنها اثرات معکوسی را در مقایسه با آنچه تصمیم گیران تصور می‌کردند می‌گذاشت‌. برای مثال تثبیت قیمت‌ها اگرچه در ابتدا با انگیزه جلوگیری از رشد قیمت‌ها در بازار اعمال شد، اما در هفته‌های پایانی سال باعث شد تا نرخ‌ها که باید کاهش پیدا می‌کرد‌، همچنان تثبیت شده و از حد معقول و منطقی بالاتر باشد‌.یکی از تجار بازار آهن در این خصوص گفت‌:

در ابتدای سال 89 روند قیمت‌ها در بازار داخلی در حالی رو به افزایش گذاشت که در مقابل‌، در بازار‌های جهانی قیمت‌ها رو به کاهش بود‌. از این‌رو حجم زیادی از کالاها وارد بازار ایران شد؛ چرا که افزایش قیمت واردات را توجیه می‌کرد، اما تداوم ورود کالاها باعث شد تا بازار در ماه‌های 5 و 6 راکد شود و سیاست‌های اشتباه و اصراری که بر نگه داشتن قیمت‌ها وجود داشت این روند را تا آذر ماه ادامه داد و این در حالی بود که روند قیمت‌ها در بازارها جهانی در این مقطع نیز معکوس بود.

وی با تاکید بر اینکه این اصرار به‌واسطه اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در بازار ایجاد شده بود، افزود‌: اما واقعیت این است که اگر بازار را که در حال حاضر و طی سالیان اخیر به یک درجه از هوشمندی رسیده است به حال خود می‌گذاشتند‌، راحت‌تر می‌توانست خود را با شرایط بازارهای جهانی و فرآیند عرضه و تقاضا هماهنگ کند‌.وی افزود‌: برای مثال اصرار بر نگه داشتن قیمت‌ها باعث شد تا چند ماه آخر سال 89 قیمت‌ها همپای نرخ‌های جهانی و تقاضای بازار اصلاح نشود؛ چرا که در این مقطع نرخ‌هایی که اصرار بر نگه داشتن آنها وجود داشت بالاتر از حد منطقی بود، اما تلاش برای نگه داشتن قیمت‌ها از تعدیل نرخ جلوگیری کرد‌. به بیانی دیگر استفاده از ابزارهای بورس به جایی رسید که فشارها بر بازار نتیجه معکوس داد‌.به گفته فعالان بازار‌، در تمام دنیا دولت‌ها برای کنترل بازار از اهرم‌هایی که در اختیار دارند از جمله تعرفه برای اصلاح نرخ‌ها استفاده می‌کنند و از این روش‌ها به عنوان قوانین طولانی مدت و زیر بنایی استفاده می‌کنند که انتظار می‌رود در بازار ایران نیز از این چنین روش‌هایی استفاده شود.

اعتبار واردات شمش به تولیدکننده‌ها هم برسد
یکی دیگر از فعالان بورس کالا نیز در خصوص اقداماتی که سال گذشته صورت گرفت ضمن تاکید بر ضرورت تعیین کمیته‌ای جهت بررسی تناسب نرخ‌های داخلی و خارجی گفت‌: یکی از اقدامات مقطعی سال گذشته ارائه اعتبار واردات شمش بود که برای همه تجار و فعالان بازار آزاد بود؛ به طوری که حتی افرادی که تخصصی در بازار فولاد نداشتند و در زمینه‌های دیگری فعالیت می‌کردند نیز وارد بازار شده و اقدام به واردات شمش کردند.به گفته وی از آنجا که این افراد به پول نقد احتیاج داشتند اقدام به عرضه‌ این شمش‌ها با نرخ‌های پایین‌تر در بازار کردند که در نهایت دست به دست چرخیدن این کالاها باعث شد تا با نرخ‌های بالاتری به دست تولیدکننده برسند.به عقیده وی این موضوع تنها به نفع واردکننده‌ها بود چرا که با پول نقدی که به دست آوردند توانستند یک سال از این پول در بازارهای دیگر استفاده کرده و سود خوبی به دست آورند. وی با تاکید بر اینکه ریفاینانس شمش ظاهرا به نفع بازار بود، گفت‌: اما این منابع نباید در اختیار همه قرار بگیرد و بهتر است تولیدکنندگان میلگرد‌ خودشان واردکننده شمشی باشند که از طریق ریفاینانس وارد می‌شود‌.وی در خصوص نرخ میلگرد در سال گذشته گفت‌: قیمت‌های تثبیت شده در پایان سال با توجه به شرایط تولیدکننده‌ها منطقی بود اما با توجه به قیمت شمش که پایین‌تر از جهانی وارد بازار می‌شد باید پایین می‌آمد.

این تاجر بازار آهن با اشاره به این موضوع که به دلیل تثبیت نرخ‌ها در سال قبل بسیاری از فعالان بازار نگران افزایش سریع و کاذب قیمت‌ها از اردیبهشت هستند، افزود‌: متاسفانه در ایران فرهنگ زیاد خرید کردن در زمان افزایش قیمت‌ها وجود دارد که این موضوع تقاضای کاذب را بیشتر می‌کند و این تقاضای کاذب عامل رشد کاذب قیمت‌ها می‌شود؛ در حالی که فعالان بازار باید آینده نگر و تحلیل‌گر بوده و وابسته به این سیستم نباشند و مقطعی و هیجانی تصمیم نگیرند.

روزنامه دنیای اقتصاد